سحری مناسب در نخستین سحرگاه نوجوانی
به گزارش وبلاگ گردشگر مدرن، ماه مبارک رمضان در حالی فرا رسیده است که بازهم ویروس کرونا در کوچه و پس کوچه ها می تازد و قربانی می گیرد بنابراین شاید تغذیه مناسب با وجود روزه داری بیش از هر زمان دیگری برای همه ما مهم باشد.
در این میان نوجوانانی که حالا روزه دریافت بر آنها واجب شده یا همان روزه اولی ها، دوست دارند اولین ماه مبارک رمضان را پرشور برگزار کنند.
از سوی دیگر فصل بهار است و زمان روزه داری طولانی است. نوجوانان روزه اولی باید بتوانند این زمان طولانی را با سلامت تاب بیاورند.
اینها سبب شد با دکتر محمدرضا وفا، دکترای تغذیه، گرایش اپیدمیولوژی و استاد دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران برای تغذیه سالم روزه اولی ها در ماه رمضان گفت وگو کنیم که خلاصه آن را در ادامه می خوانید.
برای بچه ها بیدار شدن از خواب کمی سخت است؛ به ویژه که حالا نزدیک دو سال است مدرسه ها تعطیل شده و عادت به بیداری صبح زود، کمرنگ تر شده است. اما بچه ها باید وعده سحری را حتما بخورند. به این دلیل که سحری، جای وعده صبحانه است و صبحانه از مهم ترین وعده های غذایی است.
دکتر محمدرضا وفا درباره اهمیت وعده سحری می گوید: روزه اولی ها در سن رشد قرار دارند بنابراین نیازمند مصرف موادغذایی هستند که به فرایند رشد آنها آسیبی وارد نکند.
این متخصص تغذیه ادامه می دهد: منابع هیدرات کربن طبیعی باعث آزاد شدن تدریجی این ماده در بدن شده و قند خون را تنظیم می کند و مصرف خرما، توت، کشمش، هویج پخته، خوراکی های تهیه شده از غلات سبوس دار مانند نان سبوس دار و... می تواند منابع خوب هیدرات کربن باشد. پروتئین ها منابع مهم دیگر هستند. به این دلیل که بچه ها در دوره رشد قرار دارند و باید از منابع پروتئین گیاهی و حیوانی در وعده سحر و افطار استفاده کنند. از این منابع می توان به انواع گوشت مرغ، ماهی، تخم مرغ، عدس، لوبیا، سویا و... اشاره کرد.
تعرق ناشی از تحرک باید جایگزین شود
تحرک بدنی بچه ها، این روزها کمتر است. به این دلیل که بازی و تحرک مدرسه وجود ندارد. اما سوخت وساز بدن بچه ها بالاست و هرقدر هم آرام باشند، بازهم تحرک بدنی آنها بیشتر از بزرگسالان است. علاوه بر این که طاقت آنها نسبت به کم آبی کمتر است. دکتر وفا برای جلوگیری از تشنگی روزه اولی ها توصیه می کند: آب نوشیدنی خوبی است اما باید از منابعی مصرف شود که به تدریج آب بدن را تامین کرده و تا زمان افطار، طاقت بچه ها تمام نشود. شیر، میوه ها و سبزی ها، دمنوش ها و سردنوش ها و آبمیوه طبیعی از منابع خوب حاوی آب هستند. بنابراین حتما در وعده سحری و افطار، سالاد، سبزی، میوه و دمنوش به بچه ها بدهید. او درباره نوشیدن چای و قهوه می گوید: چای کمرنگ بد نیست. اما نوشیدنی های حاوی کافئین به ویژه اگر غلیظ و پررنگ باشد، می تواند تشنگی را تشدید کند.
آهن دختران مهم است
شروع روزه داری معمولا با شروع دوره عادت ماهانه در دختران همراه است. در این سن خاص، دختران برای رشد و جبران خون از دست رفته در هر بار عادت ماهانه، به مصرف موادغذایی حاوی آهن نیاز دارند.
دکتر وفا در این مورد می گوید: در وعده سحری و افطار، مصرف غذاهایی مانند عدسی، غذاهای تهیه شده از گوشت مرغ، ماهی، گوشت قرمز بدون چربی، تخم مرغ و... برای تامین آهن ضروری است.
آنها را کنترل کنید
گرچه روزه داری تمرینی برای بالا بردن صبر و تحمل است؛ اما نوجوانان به حکم کم سن وسال بودن شان کم طاقت هستند. حالا تصور کنید، نزدیک به 14تا 15 ساعت هم چیزی نخورده باشند! به همین دلیل در زمان افطار، ولع زیادی به خوردن موادغذایی و نوشیدنی دارند.
دکتر وفا در این باره توضیح می دهد: برای آن که اشتهای بچه ها کنترل شده و دچار مسائل گوارشی و اضافه وزن ناشی از خوردن بی رویه نشوند، برای افطار، سوپ یا آش تدارک ببینید. مصرف این غذاها باعث کنترل اشتها، تامین آب بدن و دریافت ویتامین ها و موادمعدنی موردنیاز بدن می شود.
این متخصص تغذیه اضافه می کند: در وعده سحر هم می توانید سوپ برای بچه ها تدارک ببینید. اما سوپ سبک که مانع غذاخوردن آنها نشود.
مواردی که باید پرهیز شود
با این که روزه داری از سن بلوغ برای بچه ها واجب است، اما اگر بچه ها دچار بعضی مسائل جسمی باشند یا در اثر روزه داری بعضی از این علائم درآنها دیده شود، باید برای توقف روزه داری با پزشک مشورت شود:
اگر ضعیف است: بچه ها باید از نظر جسمی توانایی روزه داری داشته باشند. اگر فرزند شما دچار کمبود وزن است، بهتر است برای روزه داری با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
اگر دارو مصرف می کند: مصرف داروهای پزشکی یا روانپزشکی نباید به هیچ وجه متوقف شده یا با تغییر زمان روبه رو شود. بنابراین اگر فرزند شما داروی خاصی مصرف می کند، برای روزه داری با پزشک یا روانپزشک او مشورت کنید.
اگر توان ندارد: با دیدن نشانه هایی مانند ضعف، سرگیجه، حالت تهوع، خشک شدن دهان یا چسبنده شدن زبان و دهان، بی حالی و مشاهده خستگی و ضعف در چشم ها، کاهش دمای بدن و هر علامتی که نشانه ضعف باشد، باید روزه داری متوقف شود. بچه ها در سن رشد قرار دارند و اگر توان روزه داری نداشته باشند، به سلامت آنها آسیب وارد می شود.
مهتاب خسروشاهی - سلامت / روزنامه وبلاگ گردشگر مدرن
منبع: جام جم آنلاین